اثر نوع خاک، هندسه ماشین و شرایط کاری بر مقاومت کششی گاوآهن‌های برگرداندار و بشقابی

اثر نوع خاک، هندسه ماشین و شرایط کاری بر مقاومت کششی گاوآهن‌های برگرداندار و بشقابی ایمان احمدی1 چکیده: یکی از مهمترین عواملی که بر بازده کاری ادوات خاک‌ورزی تاثیرگذار است، مقاومت کششی آنهاست. اگر نیروی وارده از ادوات به تراکتور در راستاهای حرکت و عمود بر آن تجزیه شود، مؤلفه در راستای حرکت مقاومت کششی ماشین می‌باشد. در این مقاله با استفاده از دو مدل مکانیکی توسعه‌یافته برای محاسبه مقاومت کششی گاوآهن‌های برگرداندار و بشقابی، اثر تغییر پارامترهای خاک، ماشین و شرایط کاری بر مقاومت کششی این گاوآهن‌ها مدنظر قرار گرفته ‌است. برای ارائه فرمولهای ریاضی بیانگر وابستگی مقاومت کششی به پارامترهای مورد مطالعه، ابتدا بازه [50%Xbase , 150%Xbase] به عنوان بازه تغییرات هر پارامتر در نظر گرفته شد (در این بازه Xbaseمشخص کننده مقدار مبنای پارامتر X می‌باشد). سپس پنج عدد با فاصله توالی یکسان در این بازه انتخاب شد و مقادیر مقاومت کششی مربوط به این اعداد به کمک مدلهای مکانیکی محاسبه گردید. در نهایت منحنی‌های مورد نیاز به‌کمک نرم‌افزار اکسل ترسیم گردید و معادله بهترین برازش به منحنی‌های ترسیم شده به همراه ضریب تعیین مربوطه  (R2)ارائه گردید. برمبنای نتایج به ‌دست آمده با افزایش درصد ذرات ریز دانه خاک (سنگین شدن خاک)، سهم مقاومت ناشی از برش خاک از مقاومت کششی کل هر یک از گاوآهن‌ها بیشتر شد. از سوی دیگر مقاومت کششی ویژه گاوآهن برگرداندار در بازه عمق کاری 15 تا 20 سانتی‌متر کمترین مقدار را داشت. به‌علاوه بهینه‌ترین عرض خیش گاوآهن برگرداندار 40 سانتی‌متر و بهینه‌ترین قطر بشقاب گاوآهن بشقابی 80 سانتی‌متر به‌دست آمد. همچنین بهترین زاویه تمایل از نظر بازده کاری گاوآهن بشقابی برابر با 15 درجه تعیین گردید. واژه‌های کلیدی: برش خاک، جابجایی خاک، نیروی اصطکاک، مدلهای تئوری، قوانین مکانیکی   1- استادیار مکانیک ماشین­های کشاورزی، گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران [email protected]